پنجشنبه ۱۵ خرداد ۱۴۰۴ - 
گرامیداشت نویسنده کتاب«عقلانیت و توسعه» :
خانه اندیشمندان علوم انسانی شامگاه ۳۰ بهمن‌ماه، شاهد برگزاری مراسم «در پاسداشت عقلانیت و توسعه؛ آرا و آثار دکتر محمود سریع‌القلم»، با هدف گرامیداشت این استاد روابط بین‌الملل و نویسنده کتاب‌هایی چون «عقلانیت و توسعه»، بود. حسن آقاجانی، استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران درخصوص سریع القلم بیان داشتند که در حوزه سیاست خارجی دکتر سریع‌القلم به وابستگی متقابل تاکید دارد. این عاملی است که ریسک‌پذیری کشورها در مقابل یکدیگر را تعیین میکند. آقای دکتر سریع القلم همچنین توسعه انسانی را ریشه همه توسعه‌ها می‌داند و به عقلانیت به عنوان بزرگترین سرمایه انسان‌ها اهمیت ویژه می‌دهد و معتقد است جامعه باید حول این محور توسعه یابد. جواد اطاعت، عضو هیات علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی بیان داشت که دکتر سریع‌القلم بین دموکراسی و توسعه معتقد است که باید اولویت را به لیبرالیسم داد، زیرا در یک شرایط لیبرال و آزاد، توسعه رقم می‌خورد. طرفدار نخبه‌گرایی در توسعه است و اعتقاد دارد که نخبگان بسیار بیشتر از توده‌های مردم تعیین‌کننده اند. خصوصا که امروز توده مردم عمدتا تنها تحت تاثیر رسانه هستند. محمدباقر حشمت‌زاده، استاد بازنشسته روابط بین‌الملل دانشگاه شهید بهشتی عنوان کرد که امتزاج ایرانیت و جهانیت از ویژگی‌های دکتر سریع‌القلم است .حسین سلیمی، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه علامه طباطبایی و رئیس انجمن علوم سیاسی ایران عنوان کرد که از دیدگاه سریع القلم، توسعه به معنای سازگاری با محیط جدید جهانی است و سیاست خارجی باید در خدمت توسعه باشد. رضا خجسته رحیمی، سردبیر مجله اندیشه پویا عنوان داشت که، دکتر سریع‌القلم از همان دهه ۶۰، جامعه ایران را دعوت به توسعه کرد و تاکید نمود که انزوای کشور عقلانی نیست. ما راه دور و درازی را آمده‌ایم تا امروز به این فهم ساده رسیده‌ایم که عقب‌ماندگی و توسعه‌ستیزی فضیلت نیست.مسعود نیلی، عضو هیات علمی دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف بیان کرد که افراد محدودی در حوزه اندیشه‌ورزی و ارتقای فرهنگ عمومی تلاش می‌کنند یکی از این افراد، دکتر سریع‌القلم است.
کد خبر: ۳۹۷۵۸۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۲/۰۷
تحلیلی بر گونه های روشنگری در ایران ، مهرداد احمدی شیخانی:
روشنفکری با تکیه بر عقل نقاد، قصد باز کردن افق‌های پیش روی با نگاهی جامع و غیرگزینشی را دارد. یعنی این گونه نیست که روشنفکر، در یک حوزه انتقاد نموده و در حوزه دیگر، سکوت نماید. چنین نیست که روشنفکر گزینش کند چه کسی یا چه جریانی را نقد کند و چه کسی یا جریانی را نقد نکند و الزامی هم ندارد که حتما هر نقدی که میکند درست باشد، ولی قطعا و حتما این‌گونه است که ویژگی نقاد او، دوست و دشمن نمی‌شناسد و هر‌کس را می‌تواند شامل شود؛ و اتفاقا همین خصوصیت است که روشنفکر را از دیگر اقشار جامعه متمایز میکند. در ۷۰ سال گذشته و پس از کودتای آمریکایی-انگلیسی علیه دولت مصدق، می‌توان از سه روشنفکر در ایران نام برد که سوای آنکه با نظریات آن‌ها موافق یا مخالف باشیم، توانستند جریان‌ساز باشند. این سه نفر به ترتیب آل‌احمد، شریعتی و سروش بودند. حال اگر از این منظر به جریان روشنفکری در ایران توجه کنیم، می‌توان سه دسته را نیز در این ساحت از هم تشخیص داد. دسته اول کسانی بودند که در جایگاه نقد نشستند، ولی زبانی که بتواند با جامعه پیوند برقرار کند، نیافتند و بیشتر تبدیل به فلاسفه‌ای جدا از جامعه شدند. دسته دوم توانستند زبانی ابداع کنند که با مخاطب ارتباط برقرار می‌کرد و در آن‌ها شوری بر‌می‌انگیخت و موتور محرکه جامعه زمان خود می‌شد. دسته سوم، اما به نقادی گزینشی روی آوردند؛ این گروه وقتی به پرسش گرفته می‌شدند که چرا فلان کار را کردید؟ به این جواب پناه می‌بردند که آن رفتار را باید در بستر زمانه خودش بررسی کرد و جامعه در آن دوران چنین طلب می‌کرد یا اینکه اگر غیر از این کنیم یا اینکه اگر خلاف جریان عمومی و خواسته جامعه کاری بکنیم، آبرویمان می‌رود.
کد خبر: ۳۹۳۶۳۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۱۱/۰۱
ملکیان به رای مردم توهین کرده؟
روزنامه ایران در واکنش به اظهارات اخیر مصطفی ملکیان در مورد ابراهیم رئیسی نوشت: وقتی کسی که عنوان اندیشمند را با خود حمل میکند آن هم با مدعای دین پژوه و اخلاق پژوه با اغراض سیاسی به معنای نازل آن لب به سخن می‌گشاید نه تنها مهر تأیید بر بی صلاحیتی خود در عرصه اندیشه می‌زند بلکه فریاد میکند که تنها حمل کننده کتاب‌هایی است که بر پشت خود می‌کشد. حمل کننده‌ای که نه بویی از عقلانیت برده است و نه بهره‌ای از معنویت.روزنامه ایران نوشت: آقای ملکیان به نمایندگی از روشنفکری، بخوبی به ما نشان می‌دهد که این جریان نه تنها نگران درد و رنج مردم نیست بلکه افسرده و مأیوس از مردم است. دیگر نباید گفت که برای این جریان رأی مردم فقط زمانی مقبول است که پیروز انتخابات می‌شود بلکه این جریان به کل از مردم متنفر و ناامید است.
کد خبر: ۳۹۲۱۶۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۷/۱۵
علی اخترشهر:
رهبر معظم انقلاب به نقل از امام صادق به مناسبت وجوب حج می‌فرمایند که، «وَ لَوْ کَانَ کُلُ قَوْمٍ إِنَّمَا یَتَّکِلُونَ عَلَى بِلَادِهِمْ وَ مَا فِیهَا» اگر قرار باشد که هر جمعیتی، هر ملتی فقط به خودشان، به مسائل کشور خودشان به مسائل شهر خودشان بپردازند به آن‌ها فقط تکیه کنند و اهمیت بدهند؛ هَلَکُوا؛ از بین میروند. اگر شما ندانید در دنیا چه می‌گذرد، ضعیف میشوید. هَلَکُوا، تعبیر امام صادق علیه‌السلام. «وَ خَرِبَتِ الْبِلَاد» همان کشور خودتان منطقه مورد نظر خودتان هم نابود می‌شود، خراب می‌شود. «وَ سَقَطَ الْجَلَب»، جلب یعنی درآمد؛ درآمد‌های ملّی‌تان هم کاهش پیدا میکند. باید بدانید در دنیا چه خبر است. «وَ سَقَطَ الْجَلَبُ وَ الْأَرْبَاحُ وَ عَمِیَتِ الْأَخْبَار» از دنیا بیخبر می‌مانید. باید نگاه کنید به دنیا. دنیا چه خبر است. اینکه ما تکرار می‌کنیم مسئله دشمن‌شناسی را، دشمن را بشناسید روش‌های دشمن را بشناسید، کارکرد دشمن را بشناسید، مقدار پیشرفت دشمن را بشناسید، ضعف دشمن را بشناسید قوّت دشمن را بشناسید بر این اساس است. بطورخلاصه بنظر می‌رسد که تاکید مقام معظم رهبری در بحث دشمن شناسی، شناسایی استعمار خارجی، شناسایی استثمار داخلی، شناسایی معاندین دینی، شناسایی جریانات انحرافی داخلی و خارجی و مواردی همانند است.
کد خبر: ۳۸۸۶۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۲/۰۲/۲۷
چرا ایران توسعه نمی‌یابد؟
یک اقتصاددان، به برررسی دلایل توسعه نیافتگی ایران می‌پردازد؛ به عقیده وی برای اینکه ایران توسعه پیدا کند، ۵چرخ باید در جهت توسعه حرکت کنند؛ نظامیان، جامعه مدنی، روشنفکران، ثروتمندان، بروکرات‌های دولتی و روحانیت، ۵چرخ اصلی توسعه در ایران هستند که در حال حاضر هیچ یک به سمت توسعه حرکت نمی‌کنند.
کد خبر: ۳۷۶۲۰۵ تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۰۱/۱۵
سهراب مقدمی شهیدانی:
عضو بنیاد تاریخ‌پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی معتقد است: خودجوش بودن یکی از ویژگی‌های قیام ۱۵ خرداد بود که ریشه در جایگاه اجتماعی و ظرفیت‌های مردمی بی‌نظیر مرجعیت و روحانیت شیعه دارد و در حقیقت در ماجرای دستگیری امام، این ظرفیت اجتماعی تجلی یافت؛ امری که پیش از این در نهضت تحریم تنباکو یا مشروطه یا قیام ملی شدن صنعت نفت نیز به طرق دیگری نمود یافته بود.
کد خبر: ۳۴۵۵۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۳/۱۴
میرزا ابوالحسن خان شیرازی؛
میرزا ابوالحسن خان شیرازی معروف به ایلچی تنها بازمانده خاندان یهودی اعتمادالدوله بود با وساطت محمدحسین خان صدر اصفهانی از اعدام تبرئه شد و به عنوان سفیر ایران عازم انگلستان شد. وی بعد‌ها وزیر خارجه فتحعلی شاه قاجار شد و تا پایان عمر از دولت انگلستان مقرری دریافت می‌کرد. او اولین روشنفکر غرب زده در ایران و مؤسس جریان روشنفکری در ایران است. وی در جهت منافع انگلستان اقدامات بزرگی انجام دارد و در سال ۱۸۱۳ میلادی به عنوان نماینده ایران در مذاکرات صلح با روسیه قرارداد ننگین گلستان را امضا. وی با همکاری عباس میرزا در سال ۱۸۲۸ میلادی در مذاکرات صلح قرارداد ترکمانچای را به امضا رساند. نتیجه امضای این دو قرارداد ۲۵۰ هزار کیلومتر مربع از خاک ایران از دست رفت و به روسیه واگذار شد.
کد خبر: ۳۴۱۵۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۲/۱۹
اندیشه و آثار بهروز؛
ذبیح بهروز در ستاره‌شناسی و گاه‌شماری در ایران باستان مطالعات گسترده‌ای کرد و نظر‌های علمی جدیدی مطرح کرد. تقویم نوروزی شهریاری، فرهنگ کوچک تازی به فارسی و تقویم و تاریخ در ایران از تالیفات پژوهشی وی است.
کد خبر: ۳۳۵۹۲۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۱/۱۵
معلم خشونت!
حامد زارع در گزارشی با عنوان «چه کسی ایدئولوگ انقلاب ۱۳۵۷ بود؛ سروش یا داوری؟» نوشت: بیست سال پیش اکبر گنجی برای خشنودی عبدالکریم سروش و تقرب بیشتر به آستان استاد، در مقاله‌ای بی‌سر و ته، رضا داوری اردکانی را معلم خشونت نامید.
کد خبر: ۳۲۷۰۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۱۱/۲۲
عضو هیات‌علمی دانشگاه شاهد
دکترین محافظه‌کاری و تاکیدی که بر درنگ آمیز کردن تفکر و خویشتن‌داری در شکل دادن به تحولات میکند، خیلی به کار روشنفکران ما می‌آید که فکر می‌کنند در یک سخنرانی یک ساعته می‌توانند طومار وضع موجود را به‌نفع وضع مطلوبی به‌هم بریزند و جامعه‌ای نابسامان را به جامعه‌ای بسامان تبدیل کنند.
کد خبر: ۳۰۶۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۷/۲۵
شهرام خرازی‌ها
شهرام خرازی‌ها معتقد است که امروز تاریخ مصرف فیلم‌های عباس کیارستمی به پایان رسیده و نسل جوان سینمای ما دیگر دنباله‌روی کیارستمی نیست.
کد خبر: ۳۰۱۱۳۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۳۰
روشنفکران ژاپنی و ایرانی
درحالیکه بخش اعظم روستائیان و شهرنشینان کشور از سطح پایین زندگی و سوءتغذیه رنج می‌بردند روشنفکر ایرانی مصرف‌گرایی را نقد می‌کرد، زمانی که جامعه ایران در مراحل اولیه صنعتی شدن بود، ماشینیزم را نقد می‌کرد و از اینکه تراکتور سنت‌های کشاورزی را از بین برده، می‌نالید!
کد خبر: ۲۹۸۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۶/۱۶
آزادگان؛ صبورتر از سنگ صبور
نویسنده کتاب «شلیک آخر» گفت: با توجه به اینکه بخش عظیمی از مقاومت‌ها و حماسه‌های دوران دفاع مقدس در بازداشتگاه و اسارتگاه‌ها رقم خورده، ادبیات بازداشتگاهی، می‌تواند ژانر مهمی برای تولید فیلم‌ها و سریال‌های مهیج در این حوزه باشد.
کد خبر: ۲۹۴۲۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۵/۲۴
پدیده روشنفکرغایب
تبعات این انتقال مرجعیت فرهنگی، دامن زدن به افت و ابتذال فرهنگی است. غیبت روشنفکران از این عرصه‌ها زمینه را برای حضور و بروز سلبریتی در جامعه، فرهنگ و سیاست فراهم میکند و مصلحت عمومی و اجتماعی فدای فرصت طلبی سلبریتی‌ها خواهد شد.
کد خبر: ۲۸۴۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۹/۰۴/۰۷
درگذشت سیدهادی خسروشاهی ؛
رحلت فاضل فرهنگ‌پرور، نویسنده و مورخ نام‌آور، جناب مستطاب سیدهادی خسروشاهی، برای بنده با سابقه ۵۸ سال دوستی با او، غمی سنگین است. گرچه: «هرگزنمیرد آنکه دلش زنده شد به‌عشق».
کد خبر: ۲۶۳۷۸۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۱۲
اعتراض به شرایط یا یک موضوع خاص؛
در این گزارش به فیلم‌هایی پرداختیم که نگاه انتقادی و اجتماعی به وضع موجود داشتند.
کد خبر: ۲۵۷۲۳۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۱/۰۴
16آذر تولد دو شعار ؛
16 آذر سال 1332 خورشیدی، یعنی 110 روز بعد از کودتای 28مردادی که آمریکا و انگلیس، دولت مردمی مصدق را با دلار و به زور قمه و ساتور شعبان جعفری ساقط کرد و شاه‌گریخته پهلوی را به کشور برگرداند و دادگاه مصدق شروع شده بود، محمدرضای پهلوی به پاس قدردانی وخوش خدمتی به اربابان خود و جبران ترس خود از ملت و فرارش از کشور، سه دانشجوی ایرانی به نام های مصطفی بزرگ‌نیا
کد خبر: ۲۴۸۵۷۱ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۹/۱۶
عباس آخوندی:
در مصاحبه با روزنامه اعتماد که در تاریخ سوم شهریورماه انتشار یافت گفتم: "من قطعا به حوزه روشنفکری گرایش و تعلّق دارم. مساله من همبستگی ملّی است". این موضوع مورد نقد برخی از ناقدان قرار گرفت.
کد خبر: ۲۳۰۳۰۹ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۹
مدرنیته در ایران ناقص متولد شد:
دکتر «محمدرضا تاجیک»رئیس اسبق مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری معتقد است: چون بدون توجه به مبانی نظری اندیشه نوین به سمت آن رفتیم، دچار توهم و اسکیزوفرنی تاریخی شده‌ایم و رسوخ سنت متصلب در پاسخ به اندیشه‌های نو، باعث بروز مشکلات فراوان در ایران شد.
کد خبر: ۲۲۸۸۸۴ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۰۲
حمله به شاملو در تلویزیون!
قائم مقام شبکه 3: شبکه سه، یک مستند درباره احمد شاملو پخش کرد و او را با دوستانش که اغلب از بزرگان روشنفکری در ایران هستند نقد کرد اما جواب این نقد، سراسر فحاشی و بی‌ادبی بود.
کد خبر: ۲۲۳۸۰۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۵/۰۸